Back home
Back home
Vier maanden lijkt van tevoren een hele lange tijd. Nu zijn er vier maanden voorbij en is de tijd voorbijgevlogen al begon het de laatste dagen ook wel te kriebelen om naar huis te gaan (Al zie ik nog wel een beetje op tegen de kou..).
De laatste anderhalve week dat ik in Uganda was, heb ik nog behoorlijk wat gedaan. Zo ben ik nog op outreach geweest voor drie dagen, nog even de craft market bezocht, een salsa-avond, sinterklaas gevierd en natuurlijk afscheid genomen op Katalemwa.
Laat ik bij het begin beginnen; Na terugkomst op het project was het een gezellige boel. Veel collega’s kwamen gezellig langs om te vragen hoe het geweest was. Het was erg leuk om iedereen weer te zien en vooral heel gezellig. Ook kreeg ik de uitnodiging om op woensdag, donderdag en vrijdag mee te gaan op een outreach. De outreach zou gaan naar Masaka, Central Uganda. Daar hoefde ik geen twee tellen over na te denken, ja graag!
Woensdagochtend om 5 uur ging dus de wekker, om een uurtje later de deur uit te gaan. Een mooie zonsopkomst boven de stad onderweg naar Katalemwa. Daar aangekomen was het een behoorlijke drukte. Er was een auto die naar het ziekenhuis zou gaan met kinderen, en er waren twee auto’s die op outreach gingen (wel twee verschillende outreaches).
Om kwart voor zeven vertrokken we, dat was maar een kwartiertje later dan gepland. Daarna zijn we doorgereden naar Masaka. Hier kwamen we eerst aan in het outreachcentrum van Katalemwa. Echter werkte daar geen therapeut en-of nurse meer omdat deze een maand eerder vertrokken waren. Na een aantal spullen te hebben opgehaald, zijn we doorgereden naar een school. Hier zat al een hele groep moeders met kinderen op ons te wachten. Voor mijn idee waren we behoorlijk in de middle of nowhere, but, there were Dutch people! Het was een geslaagde dag, waarin er veel voorlichting is gegeven aan de moeders.
De tweede dag zijn we naar een andere school vertrokken waar ook weer een grote groep op ons zat te wachten. Deze dag voelde ik mij nuttiger; Ik heb namelijk de medicatie die de klinisch therapeut (net zoiets als een dokter, maar doet geen grote operaties) voorgeschreven had, verpakt. In plastic zakjes krijgen de mensen de medicatie mee, waar dan de dosering op beschreven staat. Dan krijgen zij deze mee, echter zonder uitleg van de bijwerkingen en eventuele gevolgen van de medicatie. Ik blijf het apart vinden, idem dito voor bepaalde medicatie die voorgeschreven werd aan de hand van de diagnose die zeer snel gesteld werd. Zo kreeg een jongetje met visusklachten een antibioticakuur terwijl deze eigenlijk een bril nodig heeft, kreeg een meisje met fantoompijn ook een antibioticakuur, net als een ondervoede baby. Gelukkig kreeg laatstgenoemde ook nog vitaminetabletten. Helaas konden we haar geen eten geven. Vervolgens werd er ook nog even een kleine ingreep uitgevoerd die bestond uit het verwijderen van een abces bij het oor bij een meisje van ongeveer 2 zonder verdoving (De tranen en het gehuil ging door merg en been, dat kan ik jullie verzekeren). Het voelt soms dubbel, de mensen wonen diep in de dorpen en hebben vaak geen geld voor een ziekenhuis. De mensen die dan meegaan op outreach én de mensen die ondersteunen hebben het beste met alle kindjes voor, het is alleen soms zo lastig omdat het niet de juiste/situatie/ plaats is. De middelen op locatie zijn namelijk nog minder dan de middelen op Katalemwa.
De derde dag van outreach bleven we op het outreachcentrum. Gedurende de dag kwamen er een aantal kindjes langs waaronder ook een baby met een waterhoofd die aan het begin van mijn periode hier op Katalemwa verbleef. De vorige vrijwilliger was erg betrokken bij dit kindje, dus Isabelle, mocht je dit lezen, dan krijg je de hartelijke groeten van moeder en baby Eloise.
Na een lange dag in het centrum was het tijd om de spullen te pakken en terug te gaan naar Kampala. Daar werd ik thuis afgezet. Onderweg is er nog een aantal keer gestopt om eten te kopen. Vaak vond ik het bij de markten in Kampala al goedkoop, hier was het nog vele malen goedkoper. Dat wil zeggen, een megazak bananen voor 3000 UGX. Dat is ongeveer 60 cent. Ik vraag mij dan ook weleens af hoe die mensen leven, al verklaart het ook wel dat de mensen geen geld hebben om naar het ziekenhuis te gaan.
Thuis aangekomen was het lekker rustig. Bijna het hele huis was op safari, dus was het voor mij tijd om te relaxen. Ik kon ondertussen de overgebleven dagen in Uganda op een hand tellen, dus dat was nog wel een rede om even goed te genieten en dan met name van het zonnetje want in Nederland kan ik dat volgens mij wel vergeten.
De laatste dagen in Uganda waren druk en gezellig. Zoals ik aan het begon beschreef, stond er genoeg op de planning. Op de dinsdagavond zijn we met bijna iedereen van het huis naar een salsa-avond geweest. Wat kunnen die Afrikanen toch goed dansen. Het lijkt soms wel alsof hun heupen los zitten van de rest van hun lijf. Ik voelde mij af en toe wel enorm stijf, maar het was wel heel gezellig!
Op de woensdag had ik zowel het afscheid van Katalemwa als een sinterklaasavond. Het afscheid van Katalemwa was vooral heel lief. De bedankjes en de knuffels waren bijna niet van de lucht. Ik heb genoten van mijn tijd daar! Rond kwart over vier voor het laatst op een boda gestapt om naar huis te gaan. Daar begon na het eten, de sinterklaasavond. Iedereen had voor een klein bedrag wat leuks gekocht waarna we een dobbelspel gingen doen. Een zeer geslaagde afscheidsavond!
Terugkijkend op de afgelopen vier maanden, kan ik concluderen dat ik onwijs veel gezien heb, vee gedaan heb en dat het een ervaring was om nooit te vergeten. Daarnaast vond ik het schrijven van mijn blog leuk om te doen en hoop ik dat ik jullie als lezers, een beetje een goed beeld heb kunnen geven van mijn tijdelijke leven daar. Via deze weg wil ik jullie dan ook bedanken voor alle lieve berichtjes en reactie die ik gekregen heb. Ik heb ze allemaal gelezen en vond het erg leuk!
Zo stap ik na een onwijs lange overstap in Dubai nog een keer het vliegtuig in, maar dit keer naar Nederland. Tot snel allemaal!
Liefs, Sandra
Genieten
Drie weken terug beschreef ik dat ik Tom op mocht halen van het vliegveld. Ondertussen zit hij alweer in het koude kikkerlandje en begin ik aan mijn laatste dagen in Uganda na drie weken genieten! Onze reis begon in Kampala, waar we samen naar Katalemwa zijn gegaan. Nadat we mijn collega ervan overtuigd hadden dat ik niet om te ruilen was voor koeien, was onze eerste stop in Queen Elizabeth National Park. De reis hiernaartoe was ongeveer een halve dag en onderweg passeerde we de evenaar.
Een deel van deze dag hebben we een jungle-tocht gemaakt op zoek naar chimps.
Voorafgaand aan de zoutmeren werd het flamingomeer bezocht. In bepaalde periodes van het jaar komen daar flamingo’s uit Kenia. Gelukkig waren wij in precies de juiste periode aanwezig om deze de zien.
Op de terugweg naar het camp, hadden we nogmaals een wegversperring. Ditmaal een luipaard! Dit maakte mijn big five compleet!
In Kampala was het tijd voor het tijd voor een rondleiding bij het paleis en de moskee met een onwijs mooi uitzicht over de stad. De rondleiding bij het paleis was indrukwekkend.
Diep onder de indruk vervolgde we onze weg naar de moskee. Hier werd ik nog even ‘aangekleed’ waarna we onder leiding van de gids een rondleiding kregen door de moskee. De moskee is de grootste in heel Africa, met een kleiner gedeelte voor de vrouwen aangezien zij ook vanuit huis mogen bidden omdat zij voor de kinderen moeten zorgen. Vervolgens was het tijd om de toren te beklimmen met 272 traptreden. Boven aangekomen was er een mooi uitzicht bovenop over heel Kampala. De gids wist goed te vertellen dat Kampala in eerste instantie op 7 heuvels is gebouwd. Ondertussen zijn het er iets meer.
Op zondag 13 november zijn we begonnen aan de reis naar het noorden van Uganda, Kidepo National Valley. De reis hiernaartoe was lang, maar onwijs mooi. ’s Avonds stapte we helemaal stoffig van al de zandweggetjes uit de auto. Tijd voor een welverdiend biertje en een douche om de volgende ochtend fris en fruitig op wandelsafari te gaan. Tijdens de wandelsafari hebben we een flink stuk over de vlakte gelopen waarbij de gids wees op de verschillende dieren die er leefde: insecten, vogels, stekelvarken, buffel, zebra’s, giraffen en leeuwen. Alleen de laatste hebben we niet gezien tijdens de wandelsafari. Wel tijdens de gamedrive in de middag/avond. In totaal lagen er drie, twee mannetjes en een vrouwtje op nog geen 5 meter van het pad. Onwijs mooi!
Halverwege de week zijn we doorgereden naar Sipi Falls. De rit ging over allemaal zandweggetjes waardoor we weer flink stoffig waren bij aankomst. De volgende ochtend een onwijs mooie hike gemaakt langs de verschillende watervallen. De eerste waterval was de kleinste, hier kon je achter staan waar ook een grot zat. Deze liep alleen niet heel veel door. Ondanks dat dit de kleinste waterval was, vond ik deze al vrij groot. Onderweg naar de tweede waterval kwamen we langs vele boerderijen en kwamen we langs steenhakkers. Deze hakten stukken rots af om van die stenen huizen te bouwen. De tweede waterval was 80 meter hoog en vooral Tom vond het zeer fijn dat het water zo hoog opspatte dat je heerlijk in de waterdamp kon staan na de klim.
De laatste waterval was de grootste waterval van ongeveer 100 meter hoog. Deze lag vlakbij het beginpunt en was dan ook de laatste van de tocht die in totaal ruim 2,5uur duurde.
Na de lunch doorgereden naar Jinja waar het tijd was om te relaxen! Wel stonden er nog een aantal activiteiten op het programma zoals een mountainbiketocht, een boottocht met zonsondergang, zwemmen maar vooral boek lezen.
De laatste dagen van de vakantie zijn doorgebracht op Banda Island. Een eiland waar ik al eerder geweest was, maar wat zeker de moeite waard was om nog een keer terug te komen. Vanaf ons huisje liepen we zo het strand op en heel veel meer dan genieten van de zon en in een hangmat liggen hoefde niet. Wel zijn we nog even naar het dorp gelopen, een leuke wandeling door de jungle, maar wel met een onwijs mooi uitzicht van bovenop de berg.
Na twee avonden aan het kampvuur op het strand was het helaas alweer tijd om terug te gaan naar Entebbe, waar we onze laatste nacht zouden verblijven voordat Tom op het vliegtuig naar Nederland zou stappen. Het afscheid is dit keer gelukkig maar van korte duur, want over 2 weken ben ik alweer in Nederland. Dan zitten voor mij de vier maanden erop en wordt het tijd om mijn koffer te pakken en op zoek te gaan naar een dikke trui.
Ik heb de afgelopen drie weken genoten en mag nu nog anderhalve week genieten van het mooie land hier met een aangenaam zonnetje. Tot over 2 weekjes!
Lieve groetjes vanuit Kampala!
Het dagelijks leven in Uganda
Na het posten van mijn laatste blog kreeg ik de vraag hoe nu eigenlijk het dagelijkse leven eruitziet hier voor de mensen. Nu verschilt mijn leven al behoorlijk van mijn leven in Nederland, maar verschild mijn leven hier ook weer met de Ugandezen.
Het dagelijks leven hier van mij verschild met het dagelijks leven wat ik had in Nederland, maar het leven van de mensen hier is ook niet te vergelijken met het leven in de Westerse wereld. Niet alleen omdat ik hier een huis deel met 7 andere is het voor mij een heel verschil, maar ook het grote cultuurverschil en werktempo.
Zoals ik in mijn vorige blog beschreef, ben ik bezig geweest met het maken van een wasrek. Ondertussen is deze af en word hij veelvuldig gebruikt om de was op te drogen. De was gaat er hier net wat anders aan toe dan in Nederland. Dit gebeurt namelijk vaak met de hand. De huishoudster, Julia, is erg goed in het letterlijk weer wit maken van je kleding (tegen een kleine vergoeding uiteraard ;)) Mij kost het vaak nog wat meer moeite om mijn kleding weer schoon te krijgen. Laatst heb ik bijvoorbeeld een keer mijn was laten doen door Julia, zij heeft vervolgens een vlek uit een broek gekregen die er al drie weken inzat omdat die ik er zelf na 4x wassen er echt niet uitkreeg (vandaar dat ik het wel als schoon bestempelde...).
Wat hier ook heel anders is dan in Nederland is het boodschappen doen. Er zijn hier een aantal kleine supermarkten en een aantal grote. Een van de grote is de Nakumatt, het is hier altijd de vraag of de schappen dan nog vol zijn. Het kan ook zomaar zo zijn dat de schappen leeg zijn. Dan sta je gewoon met lege handen. Gelukkig ben ik steeds beter in het ontdekken van kleine supermarkten tot blijdschap van mijn huisgenoten, waardoor ik regelmatig nieuwe dingen vind (Als ik thuiskom, zou ik zeer gelukkig worden van de aardappelschotel met spinazie. Hoe hard ik ook zoek, lekkere spinazie heb ik hier nog niet gevonden, en ja, dit is een stille hint :)). Dan de weg waar de kraampjes langs staan. De weg is voor auto's, fietsers, boda's en wandelaars. Alles door elkaar en opzich went het wel.
Daarnaast is de meeste groente te koop langs de kant van de weg, of gewoon zelf plukken van de bomen. Er zijn vele markten waar je vrij goedkoop groente en fruit kan kopen (en ook erg lekker!). Zo kosten hier 4 bananen 1.000 UGX. (10.000UGX is iets van 3 euro). Het fruit is hier vaak zoeter en de mega-avocado’s van die appie zijn hier klein. Helaas is het aanbod wat minder gevarieerd. Vooral groene paprika, aubergine, avocado’s en wortels zijn hier goed te krijgen. Gelukkig word ik zeer creatief hiermee.
Niet alleen met koken ben ik af en toe zeer creatief, hetzelfde geldt voor de wondverzorging die ik regelmatig doe. Soms gaat de creativiteit van de Ugandese Nurses mijn pet te boven, maar gelukkig kan ik met mijn overtuigingskracht ze dan toch echt overtuigen dat het kind/ patiënt beter af is in het ziekenhuis.
De casus was als volgt: Een kindje van ander halfjaar oud kwam als laatste bij de dressing aan op een maandag. Haar hele rechterkant zat onder de brandwonden. Verschillend van eerste tot derdegraads. De nurse was erg blij dat ik er nog was en dat ik haar dus kon verzorgen. Het verband eraf halen was verschrikkelijk. Vanwege de warmte, zat het verband behoorlijk aan de wonden geplakt. Met het eraf halen gebeurde het dan ook dat de wonden voor een deel weer opengingen. De wonden zaten op het hoofd, borst, buik, rug, arm, hand en been. Met een heleboel geduld en zachte hand het verband eraf gehaald. Op zich zag het er redelijk uit. Weinig viezigheid en mooi rood doorbloedt. Helaas was er bijna geen mogelijkheid om het te verbinden.
Wat er uiteindelijk gedaan is, is vaselinegaas (men neme vaseline, doet dit op verband en vervolgens gaat dit in het vuur om het steriel te maken om het in een bak te zetten. Deze bak staat vervolgens open en bloot in de ruimte van de dressing. Wat nou steriel?!) Het vaselinegaas is echter opgedroogd en heeft niet meer de toegevoegde waarde die het anders zou hebben. Vervolgens bond de andere Nurse het stevig in. Ook iets waar ik niet helemaal achter stond...
Op de woensdag deed ik samen met Bregitta, een andere vrijwilliger, de dressing. Samen met haar besproken wat kan, want dat dit geen doen is/was, daar waren we het beide over eens. Vervolgens de orthopeed erbij gehaald. Hij heeft wel een redelijke inspraak, vandaar. Echter was hij in gesprek met de fysiotherapeut, die er dus ook gezellig bij kwam. Zij opperde honing om te proberen. Nu wordt er in Nederland wel steriele honing gebruikt, maar die was hier ook niet. Uiteindelijk hebben we ze kunnen overtuigen dat ze terug moest gaan naar het ziekenhuis. Gelukkig hebben wij ook hier in Uganda een redelijk netwerk opgebouwd en kon ze dus binnen enkele dagen terecht in een ziekenhuis. Ik blijf mij soms verbazen over het feit dat ze denken hier alles te kunnen (sinds Katalemwa een microscoop gekregen heeft, denken ze ook dat ze laboranten zijn). Ik snap dat ze het met de beste bedoelingen doen, maar het is wel vrij hard omdat ze vaak niet de zorg kunnen leveren die nodig is. Op dat soort momenten mag ik mij weer gelukkig prijzen dat mijn wieg in Nederland stond waardoor ik er zeker van kan zijn dat er medische zorg geboden kan worden die vaak op maat is.
Dat wil daarentegen niet zeggen dat alles qua zorg beter is in Nederland. Elke ochtend aan mijn ontbijt neem ik de nieuwssites door om een beetje op de hoogte te blijven van wat er in de wereld gebeurd. De bezuinigen in de zorg, en dan met name de ouderenzorg, komt hier minder voor. Natuurlijk ook omdat er hier minder oude mensen zijn, maar ook omdat iedereen hier de oudere met respect behandelen én de ouderen worden verzorgd door hun kinderen. Nu zie ik zelf ook wel vaak in dat dit in Nederland niet haalbaar is, maar we zouden er wel wat van kunnen leren.
Waar de Ugandezen op hun beurt af en toe weer van kunnen leren is hoe feestjes gevierd worden. Op het moment dat ik feestje hoor, dan denk ik, gezellig! Ugandezen praten vooral heel veel. Binnen een week had ik drie bijzondere gebeurtenissen.
Een andere vrijwilliger geeft Engelse les op een Nursery en Primairy school. Deze school bestond 20 jaar en dus rede voor een feestje! Dat zou beginnen met een optocht, dat was om 08:00AM gepland, het werd iets later... Vervolgens deden alle klassen een dansje en toneelstukje. Zeer schattig om te zien. Helaas was het voor het publiek vooral lang op een stoel zitten en veel gepraat tussendoor in het Lugandees. Al wil dat niet zeggen dat ik het niet naar mijn zin heb gehad, want dansende kindjes zijn wel heel schattig!
Een aantal dagen later was het spina bifida en hydrocephalus day, een dag die in het teken stond van waterhoofden en open ruggetjes. De IF-foundation probeert deze ziekte bekender te maken zodat mensen weten dat er een behandeling voor is. Deze dag begon voor mij eigenlijk al een paar weken terug. Met het bedenken van een thema en het zoeken van een locatie ergens in Kampala.
De dag zou in eerste instantie om 08:00AM beginnen, echter werd het iets later... Vervolgens was er een optocht door een deel van de stad met allemaal kindjes die of een waterhoofd hebben of een open ruggetje. Ondertussen snap ik ook hoe het komt dat de vrouwen hier zo sterk zijn, ze dragen de hele tijd hun baby op hun arm. Ik kan je zeggen, het is pittig vermoeiend om een kindje te dragen. De meeste vrouwen dragen daarom hun kindjes op hun rug met een doek, deze had ik alleen even niet...
Teruggekomen van de optocht, waren de tenten opgezet in een U-vorm. In het midden was er ruimte voor sprekers. Er is vervolgens vrij lang gepraat (tot ongeveer lunchtijd). Gelukkig waren er meerdere mensen die geen Lugandees spraken, dus waren alle speechen wel zowel in het Engels als het Lugandees. Al met al wel een zeer interessante dag, ondanks dat ik mij er eerder wat anders van had voorgesteld.
Het volgende feestje was de bruiloft. In mijn vorige blog beschreef ik de introductie, het voorstellen van de families aan elkaar. Nu was het tijd voor deel 2. Een bruiloft in Uganda zit vol met tradities en gaat wel anders dan een bruiloft in Nederland.
Eerder in de middag was de ceremonie, hierbij was ik niet aanwezig. Vervolgens komt iedereen samen in een soort van tent, met een heleboel tafeltjes, ik gok dat er rond de 200/300 mensen waren. Het bruidspaar werd ontvangen met een boel muziek en kwamen al dansend binnen. Vervolgens werden zij op het podium, waar twee grote versierde stoelen stonden neergezet waarna iedereen eten kreeg. Het eten was luxe, er waren verschillende soorten vlees, rijst, diverse soorten groente en natuurlijk matoke (een soort gekookte banaan, best lekker). Na het gezamenlijk eten, voor Ugandezen begrippen ging dat best snel, kwam de rest van de ceremonie. Er waren enkele optredens met zang en/of dans en een heleboel groepen werden naar voren geroepen om hun cadeau aan te bieden. Dit gaat met een hoop gepraat. In sommige gevallen in het Lugandees, in sommige gevallen in het Engels. Het Engels was voor mij interessanter dan het Lugandees J. Nadat de belangrijkste groepen geweest waren, was het tijd voor het aansnijden van de bruidstaart, deze was in totaal ongeveer 7 verdiepingen hoog! (En smaakte goed!) Vervolgens werd er door het bruidspaar andere kleren aangetrokken en kwamen zij terug om iedereen te bedanken voor hun komst. Het was onwijs leuk om mee te maken!
Op de zondag van datzelfde weekend ben ik naar de Bahai tempel geweest. Elk continent heeft zo'n tempel en de tempel van Africa staat toevallig in Kampala. Dat was wel een bezoekje waard. De tempel was best mooi, maar de aapjes in de tuin vond ik ook erg leuk. Ik kan mij blijven verbazen over het feit dat je die hier midden in de stad aapjes kan spotten.
Afgelopen week heb ik ook nog even mijn visum verlengt tot december. Deze is ondertussen weer goedgekeurd, dus ik kom pas echt in december terug ;). Komende maand ga ik nog even genieten van het mooie land hier en dit keer niet alleen of met huisgenoten, maar met Tom! Morgen kan ik hem ophalen van het vliegveld! Samen gaan we drie weken door Uganda reizen! Ik kijk er naar uit!
Voor nu, lieve groetjes vanuit Kampala!
Time flies when you're having fun
Twee maanden terug stapte ik in het vliegtuig en ondertussen vliegt de tijd hier ook voorbij. Sinds mijn laatste update is er al weer veel gebeurd.
Elke dag op Katalemwa is anders en daarnaast is het ook nog zo dat er niets gaat zoals je verwacht. Zo kan het gebeuren dat ik opeens rond 11 uur in de auto zit onderweg naar de stad om materialen te kopen of dat de stroom uitvalt waardoor je niets kan doen. Ik leer hier heel geduldig afwachten (en ik word er ook steeds beter in!).
Zo kan ik tegenwoordig ‘geduldig’ afwachten tot het gestopt is met regenen. Dit omdat op het moment dat het hier regent, en dat kan het hier hard, dan stopt alles e iedereen met werken. Uit voorzorg voor ongelukken wordt vaak de stroom al uitgeschakeld, trekt iedereen een jas aan tegen de kou en zoekt iedereen een schuilplek. Ik als nuchtere Nederlands heb ik mij ondertussen netjes aangepast; Ik pak ook vaak mijn vest omdat het kouder word, zoek een schuilplek (het liefst met een kop thee). Het enige is dat ik wel probeer om door te gaan met werken. In sommige gevallen is dat echt niet te doen, dus dan pas ik mij helemaal aan.
Een andere dag samen met Olive, William en Bregitta op huisbezoeken geweest in en rondom Kampala. Dit keer met een auto van Katalemwa, in plaats van openbaar vervoer. In totaal zijn we op bezoek geweest bij 6 gezinnen. Er zaten behoorlijk grote verschillen tussen de verschillende kinderen die we bezocht hebben. Het eerste kind woonde op een boerderij. Onwijs mooie omgeving, middenin het groen, maar de wond zag er wat minder mooi uit (voor de mensen die het interessant vinden: Spina Bifida, operatie gehad en intensieve therapie. Na een verblijf van bijna een halfjaar op Katalemwa terug naar huis. Echter was ze nog incontinent, ging het katheteriseren niet echt goed en zat er een wonden op haar voeten waarbij haar rechtervoet een teen miste en de linkervoet een wond had met een diepte van ongeveer 2 inch).
Na de mogelijkheden besproken te hebben met de moeder, medicatie te hebben gegeven, voorlichtingen over katheteriseren naar de volgende gegaan. Het tweede kindje was een totaal andere situatie. In een sloppenwijk in een redelijk schoon en mooi huis (2 kamers), een kindje wat thuis goed verzorgd werd door zijn moeder. Dit maakte mij na het bezoek aan het eerste gezin wel weer vrolijk.
Het derde kindje was op school. Dit was ook gelijk mijn eerste bezoek aan een school. Na een lange zoektocht naar de school was het kind snel gevonden. Het was zeer positief dat hij naar school ging, zijn resultaten waren redelijk. Op school gebruikte hij de rolstoel. Echter de weg naar de school (beneden aan de berg) vond ik al een uitdaging. Later kwam ik er dan ook achter dat de moeder haar kind naar school draagt en daar dus ook de rolstoel achter laat. Even om het beeld completer te maken: Moeder had een huis bovenaan de heuvel en het kind was ondertussen 6 jaar oud. Ik vroeg mij af hoe ze dit op de lange termijn in de toekomst gaat doen, maar op het moment dat ik dat bespreekbaar maakte was het antwoord van William dat zijn broers en zussen hem dan zullen helpen.
Op naar het volgende kindje kwamen we langs een andere school, waar ook een oud-patiënt van Katalemwa zat. Redenen genoeg voor een tussenstop. Deze school verschilde veel van de andere. Bij de eerste school zaten er niet heel veel kindjes in de klas, hier zaten er minimaal 30. Hier was ik dan ook de bezienswaardigheid van de dag, wat ervoor zorgde dat op het moment dat het pauze was, er een heleboel kinderen om mij heen stonden. Superleuk en schattig! Op de scholen dragen de kinderen allemaal uniformen. Een onwijs mooi gezicht!
Het vierde kind woonde aan de andere kant van de stad. Dus met de auto, huppakee, echter kwamen we erachter dat tegen de tijd dat we er bijna waren, dat de moeder er niet was waardoor het niet door kon gaan. Dat zorgde ervoor dat we naar het laatste kind gingen. Deze woonde alleen in Entebbe, en dat was aan de andere kant van de stad.
Na een lange tijd wachten op een plek waar de moeder ons op kwam halen om ons het laatste stuk te begeleiden naar het huis, reden we het laatste stuk door wijk met overal hutjes en winkeltjes waarna we eindigde bij een kleine compound waar een huis was met een heleboel kinderen! Daar werden wij hartelijk verwelkomt door iedereen. Er waren twee kindjes die oud-patiënt waren van Katalemwa. Beide met een open ruggetje, de ene 3 jaar oud en de andere 17. Beide zijn geopereerd en de oudste heeft binnenkort zijn afstuderen van de secundair school. Het jongste kindje deed het erg goed. Moeder zorgde goed voor haar en wat ik heel leuk vond om te zien was dat de ondersteuningsmogelijkheden die gemaakt worden op de werkplaats (krukken, sta-tafel) ook daadwerkelijk gebruikt worden én eventueel aangepast worden als het nodig is. De sta-tafel had een aantal kleine aanpassingen nodig omdat het kindje gegroeid is, maar dat is ondertussen gedaan en binnenkort komt de familie naar Katalemwa.
Dit was het laatste gezin van de dag. Met z’n vieren de dag afgesloten op het strand, want Entebbe ligt aan Lake Victoria. Goede afsluiting van een mooie dag!
Twee dagen later was ik weer in Entebbe. Dit keer niet voor een huisbezoek, maar voor een introductie. Een introductie is voorafgaand aan de bruiloft een groot feest waarbij de families aan elkaar worden voorgesteld. Op het moment dat ik vertelde dat ik dit tijdens een etentje gedaan heb, keken ze mij maar raar aan. Dat omdat de introductie nog bijna belangrijker is dan de bruiloft zelf. Iedereen is gekleed in traditionele kledij, ik dus ook. Het aantrekken daarvan was nog wel een heel gedoe. Waar ik eerst dacht dat Afrikanen een grote billen hadden, zitten er gewoon vele lagen stof tussen zodat de billen groter lijken.
De introductie was volledig in het Lugandees waardoor ik het niet helemaal kon volgen. Wel was het onwijs tof om mee te maken, juist omdat er ook veel muziek en dans is (Daarnaast was elke vrouw mooi aangekleed, dus kon ik mij ook vergapen aan de mooie jurken, sieraden en schoenen).
Na een onwijs tof weekend was het weer tijd om naar Katalemwa te gaan. Het was een week waarin ik weer hele dagen op de werkplaats ben geweest omdat Bregitta de dressing wel wilde doen. Op de werkplaats ben ik begonnen aan mijn eigen wasrek. De mensen hier vonden dat maar raar, die hangen hun kleren aan van alles te drogen, gewoon op het gras, in de struiken/ bomen of een stoel. Ondertussen is het eerste wasrek af en het tweede bijna.
Tussen het wasrek bouwen door nog een aantal keer naar de stad gereden en zo heb ik bijvoorbeeld mijn eerste trein hier zien rijden (Hier was ik zo ondersteboven van, dit ik geen foto’s heb), materialen te halen en mijn schoenen gewassen. Dat was hard nodig ondertussen! (zie ook het verschil tussen de fote before and after)
Op de vrijdag ben ik naar de gehandicaptenschool geweest in Kampala. Dit is een boarding primairy school voor gehandicapten kinderen. Ik was mee met een medevrijwilliger op rolstoelenrepareerdag. Nooit verwacht dat ik daarvoor geraagd zou worden. Na een rondleiding over het terrein, een inventarisatie gedaan naar de rolstoelen. Wat mij opviel was dat het allemaal gedoneerde rolstoelen waren. Dit had tot gevolg dat het repareren van de rolstoelen erg lastig is, omdat deze net anders in elkaar zitten. Nog een bewijs dat het de westerse wereld niet altijd beter is. Wat voor ons misschien heel goed werkt, kan hier heel onpraktisch zijn (wat niet wil zeggen dat de mensen het met de verkeerde bedoeningen doen).
Afgelopen weekend voelde het echter wel een beetje alsof ik in de westerse wereld was. Ik was in Jinja, op de camping waar vooral blanke mensen waren. Zaterdagochtend ben ik met mijn huisgenootjes in de taxi gestapt onderweg naar Jinja, om daar aangekomen vrij snel weer te vertrekken om te gaan paardrijden. Ik zat op een zeer mooi paard, genaamd Nile Gold, die paste zeer goed bij mij ;). De rit was onwijs tof door allemaal dorpjes en langs de Nijl waarbij er een heel mooi uitzicht was. Het was onwijs gaaf om te doen. Na een uur waren zat de rit er alweer op en was het tijd om te gaan genieten van een andere Nile Gold.
Zondagochtend werd ik wakker van de aapjes in de bomen en na een stevig ontbijt was ik klaar om te gaan quad rijden. Hiervoor werden wij netjes aangekleed om onze kleding te beschermen tegen het stof waarna ik na een klein testrondje en uitleg klaar was voor vertrek. Samen met 2 andere Nederlanders een tocht gemaakt van een uur door de natuur. De weggetjes waren lekker stoffig en sommige vol kuilen maar ik vond het onwijs tof om een keer te doen! Na een tocht van een uur was ik voor mijn gevoel lekker stoffig en was het tijd om af te stappen.
Onderweg waren we een aantal keer gestopt voor foto’s. De eerste stop was bij een aantal huisjes. De kindjes klommen gezellig bij je op de quad voor de foto’s, gezellig!
Al met al heb ik de afgelopen niet stil gezeten. De tijd vliegt voorbij, ondertussen ben ik al over de helft van mijn tijd in Uganda. Over iets minder dan een maand is de echte Pino hier (de kleine was mee naar Jinja!) en tot die tijd staat er nog genoeg op de planning. Ik heb er zin in!
Dikke knuffel van mij!
Een nieuwe wereld
Zo ben je nog nooit op bepaalde plekken geweest, en zo kom je er twee keer in een week. Afgelopen weekend ben ik met vier huisgenoten naar Jinja gegaan. Dit is een stad op ongeveer twee uur rijden vanaf Kampala en staat bekend om de bronnen van de Nijl. De Nijl is de lange rivier ter wereld en de oorsprong bevindt zich in Uganda, om precies te zijn in Jinja dus.
Zaterdag werden we om half 8 opgehaald door Grace, our tourgide en de chauffeur. De eerste stop was bij Sswibizzy Falls. Dit is een waterval die door locals gebruikt wordt als bidplaats. Veel vrouwen reizen naar deze waterval om aan god kindjes te vragen. Volgens de verhalen is het water vanuit de waterval heilig.
Na een wandeling gemaakt te hebben naar de top, zijn we doorgereden naar de volgende stop. Dit was in het regenwoud. In het regenwoud onder leiding van een gids een wandeling gemaakt van twee uur. De gids wist enorm veel te vertellen over de verschillende dieren die er leefde, vooral vogels en vlinders maar we hebben ook een aap gespot! Naast alle dieren, kon de gids ook veel vertellen over de verschillende planten en bomen die er groeien. Zo groeide er veel bomen die vroeger gebruikt werden door de medicijnman om te genezen. Enkele planten en bomen worden nog steeds gebruikt om medicatie van te maken. Deze worden hier op andere plekken ook speciaal voor gekweekt.
Na de lunchstop, doorgereden naar de Nijl. Hier de auto verruild voor een boot om een tocht mee te maken. Na onze gids er van verzekerd te hebben dat wij kunnen zwemmen en haar beloofd te komen redden op het moment dat ze uit de boot zou vallen, een rondje over de Nijl gevaren samen met een gids. Ook deze gids kon veel vertellen over de natuur en de dieren. Er leven vooral veel vogels in het gebied. Andere gespotte dieren waren pelikanen, maraboes, vogels, een otter, een leguaan en een heleboel verschillende vogels. Het was een mooie boottocht, waarbij ook nog even gestopt werd bij het monument dat op de bronnen van de Nijl is geplaats.
Na een verfrissen Nile Special (Dit klinkt zeer speciaal, het is gewoon bier), weer terug naar Kampala. De terugreis ging vrij voorspoedig, tot we in Kampala aankwamen. Volgens Grace had het waarschijnlijk geregend. Dat heeft namelijk tot gevolg dat alles en iedereen stopt met werken en gaat schuilen voor de regen. Hierdoor hebben we er vrij lang over gedaan, omdat het helemaal vaststond met auto’s. Gelukkig, na vier uur, kwamen we aan bij het huis.
Op de dinsdag kwam Olive, de therapeut van Katalemwa, naar mij toe met de vraag of ik de volgende dag met haar mee wilde op huisbezoek. Enthousiast dat ik ben, ging ik de volgende dag met een flinke dosis geduld en een goed gevulde fles water op stap. Al vrij snel kwamen we erachter dat de afstand iets verder was dan gedacht. Olive dacht in eerste instantie dat de familie die we gingen bezoeken vlakbij Jinja lag, echter was Jinja halfway. De reis er naartoe was voor mij al een hele belevenis. Ik heb voor het eerst in een matatu gezeten. Dit kan omschreven worden als een busje waar in totaal 14 passagiers in kunnen, dit is echter maar een getal dat de mensen hier niet heel nauw nemen. Er passen er namelijk wel meer in de busje (Bus is een vrij groot woord, er kan gedacht worden aan het groene busje die mijn ouders hadden toen ik klein was). Het is een geluk dat de mensen hier wat kleiner zijn, ik zat behoorlijk klem met mijn hoofd tegen het dak en knieën tegen de stoel voor mij gedrukt. Ik was zeer blij dat we na ongeveer 2 uur van busje wisselde, kon ik even mijn benen strekken.
Om bij de familie te komen, moest het laatste stuk per boda worden afgelegd. Dit was een onwijs toffe rit. Op een zandweg, heerlijk in het zonnetje door de natuur met een aantal huisjes langs de kant. De huisjes bestonden voor een groot deel uit klei en/ of leem met riet op het dak.
Aangekomen bij de familie was het hele dorp uitgelopen. Het gebeurde niet elke dag dat er een blanke in het dorp kwam. Ik was voor de kinderen dan ook de attractie van de dag. De familie die bezocht werd, bestond uit vader, moeder, kind 1 en kind 2. Kind 1 was geboren met Spina Bidifida, oftewel een open ruggetje. Op het moment dat dit niet geopereerd wordt na de geboorte, is het gedeelte onder het open ruggetje verlamd. Het kindje in kwestie heeft een lage open ruggetje en was ondertussen drie jaar oud. Na zijn geboorte was hij niet geopereerd, waardoor hij nu van onderen compleet verlamd was. De ouders werden voorgelicht over de mogelijkheden die er nu nog zijn: een operatie is nog steeds mogelijk waarna het kind met behulp van intensieve (fysio)therapie weer meer zal kunnen. De operatie moet door de ouders zelf bekostigd worden, al krijgen ze een derde vergoed door Katalemwa. Het revalidatieproces na de operatie zal dan bij Katalemwa zijn en vergoed worden vanuit de overheid en de sponsoren.
Vervolgens via een net andere weg terug naar de mainroad. Dit was een mooie rit op de boda van ruim een half uur. Ik voelde mij daarna flink stoffig, maar ik heb intens genoten onderweg! Frisse lucht, mooie omgeving en een heerlijk zonnetje! (En een fijne bodadriver, is ook altijd erg prettig).
De terugreis duurde iets langer dan gedacht, maar na vier uur toch op de eindbestemming. Het duurde wat langer dan gedacht omdat de chauffeur van onze matatu overal stopte (Mensen zijn vrij om zelf te bepalen waar ze in en uit willen stappen, de driver wil het liefst zijn hele busje vol hebben, wat soms tot gevolg heeft dat er vaak gestopt wordt).
Waar ik zo nog nooit in een matutu had gezeten, stapte ik de dag erna opnieuw in een lekker vol busje. Dit keer wist ik wat mij te wachten stond en was gelukkig de reisduur iets minder kort. Dit keer onderweg naar de dierentuin en het strand voor een middagje ontspanning (De stroom lag er de hele dag af, dus van werken kwam er toch niet veel).
Het is niet alleen maar vakantie, er zijn ook genoeg dagen dat ik wel gewoon aan de slag kan op het project wat nog steeds zeer goed bevalt!
Zonnige groetjes vanuit Kampala!
Oneerlijkheid
Een maand geleden stapte in het vliegtuig op weg naar het grote avontuur. Het is absurd hoe snel de tijd voorbij is gegaan. het huis voelt ondertussen redelijk als thuis, binnen het project heb ik mijn plekje gevonden.
De dagen vliegen hier voorbij. Op het project is het aanpoten geblazen. Ik zal de details besparen over alle wonden die ik voorbij heb zien komen, maar ik kan verklappen dat er een aantal zeer vieze tussen zaten. Gelukkig heb ik afgelopen tijd bij een heleboel kindjes verbetering gezien, dat is dan weer iets positiefs :).
Helaas was niet alles positief. Ik ben werkzaam op een revalidatiecentrum voor kinderen. Net als in Nederland valt iedereen onder de 18 jaar onder deze regeling. Kinderen krijgen de medische zorg vergoed door sponsering aan het project.
Nu is er een jongetje van ongeveer 2 jaar oud met osteomylitis (voor de niet- medische lezers, dit is botontsteking). Dit is gelukkig aan de betere hand, tot we er achter kwamen dat hij waarschijnlijk een gebroken been heeft. Nu kwamen we er ook achter dat de moeder waarschijnlijk een tumor in haar borst heeft.
Waar het kindje behandeling krijgt in het ziekenhuis omdat hier sponsorgeld voor is, moet de moeder dit zelf betalen. Op het moment dat men hier behandeling wil in het ziekenhuis, dient men dit vooraf te betalen. Op het moment dat iemand geen geld heeft, krijgt hij of zij dus ook geen behandeling. De moeder in dit verhaal kon dit niet betalen en kreeg dus ook geen onderzoek naar de bult in haar borst. Vanwege de vele mogelijke diagnoses was het lastig om te beslissen wat er moest gaan gebeuren. Uiteindelijk is er door de Nurses een biopt afgenomen, dit was erg pijnlijk en er kon niet echt veel uit geconcludeerd worden. Dit was op een vrijdag, toen ik er maandag weer kwam was de bult voor een gedeelte verwijderd. Voor de moeder was dit erg prettig omdat zij minder pijn heeft.
Het is niet de meest ideale situatie, en zeker niet voor de lange termijn, maar alle beetjes helpen en voor nu werkt het. Hopelijk blijft het stabiel en wordt het niet erger in de toekomst. Helaas hebben wij, de nurses en ik, daar zelf niet heel veel invloed op. Gelukkig herstelde de wond goed en had ze er verder weinig pijn aan waardoor ze weer goed kon slapen en wie weet nou niet dat een goede nachtrust van belang is om fris en fruitig de dag door te komen.
De definitie van fris en fruitig is wel verschillend, ik heb al meerdere mensen hier een dutje zien doen op het werk (achter het gordijntje op de behandeltafel) of bovenop de boda langs de kant van de weg. Dat is op zich ook niet heel verbazend, omdat er hier altijd iets te beleven valt.
Tijdens mijn wandelingen door de stad zie ik een heleboel voorbij komen, maar dat de verschillen eigenlijk heel klein zijn. Iedereen zoekt elkaar graag op om te kletsen, een spelletje te spelen of om een drankje te doen. Hier had ik afgelopen week een heel mooi gesprek over met de fysiotherapeut op het project. We hadden het over de verschillen, maar uiteindelijk kwamen we tot de conclusie dat we beide twee benen, twee armen, twee ogen, een neus, een mond, een één hart hebben en dat er dus helemaal niet zoveel verschil is; we zijn allemaal mensen. Het verschil wat ik wel heb kunnen ontdekken is de kleur van de huid én de spierkracht. Dit zorgt voor hilarische momenten op de werkplaats :)
Afgelopen week zijn we verder gegaan met het werken aan de order van 20 rolstoelen. Hiervoor moesten 60 buizen gezaagd worden en gebogen worden (met de hand). Waar ik hier soms vrij veel kracht voor moest gebruiken, doen andere dit met een hand. Gelukkig heb ik een boel doorzettingsvermogen en lukt het mij ook allemaal! Pas maar op, ik kom straks supergespierd terug! ;)
Ik kan dus wel nu concluderen na een maandje dat ik mijn plekje gevonden heb. Ik heb zin in de volgende maanden! Voor nu, lieve groetjes van mij!
Een stapje terug
Vele mensen kennen mij als een zeer actief persoon, die lastig stil kan zitten. Dat zorgde er in Nederland voor dat mijn agenda altijd lekker vol stond en dat mensen in mijn omgeving mij nog wel een druk vonden.
Hier in Uganda gaat alles letterlijk een aantal stappen langzamer en wordt er veel meer geleefd in het hier en nu en minder vooruit gekeken naar de toekomst. Dat zorgt ervoor dat ik soms letterlijk met mijn mond vol tanden sta. Ondertussen heb ik ook geleerd dat afwachten, navragen, wachten en soms nog een keer benoemen de meest effectieve manier is. In andere situaties moet je het maar gewoon zo laten ;) (Ik ben heel benieuwd hoe het met mijn geduld gesteld is als ik in Nederland terugkom..).
Om te beginnen: De vorige vrijwilligster heeft sudocrème geïntroduceerd bij de wondzorg. Het is in veel gevallen zo dat het wondvocht uit de wond loopt, opdroogt aan het verband waardoor bij het eraf halen de hele wond weer gaat bloeden.
In Nederland wordt hier vet gaas voor gebruikt. Vaseline zonder parfum werkt hier uitstekend voor. Helaas is dat hier niet aanwezig en wordt het hier gedaan met watten, droge gaasjes, pleister en sinds kort dus ook sudocrème. Dit wordt op de wondranden gesmeerd, waardoor het bij het eraf halen, vaak iets makkelijker gaat. Dit wordt dan ook enthousiast gebruikt. Het enige nadeel is, is dat het met olie schoongemaakt moet worden omdat het anders niet goed schoon wordt. Op het moment dat op dag 1 de olie al bijna op is, gaat deze op dag 2 op, staan ze op dag 3 met lege handen en wordt er een week later een flesje ergens vandaan getoverd, volgens mij uit de keuken). Ik vraag mij af hoe ze dit de andere dagen gedaan hebben toen ik er niet was. Ik gok met iets meer water. Uiteindelijk zagen er een heleboel wonden er beter uit, dus ik was best blij :)
Ik ben namelijk vorige week, 3 dagen naar Banda Island geweest. Dit is een eiland in Lake Victoria waar ongeveer 300/400 mensen wonen. Het eiland is vrij klein, waardoor alles met de boot aangevoerd moet worden. Op het moment dat het rustig weer is, vaar je in ongeveer 2 uur van het vaste land naar het eiland. Dit werd een heel avontuur!
Om te beginnen wordt men de boot ingedragen bij gebrek aan steigers. De boot ligt ongeveer 10 tot 20 meter in het water. Waar ik van tevoren dacht er wel zo even in te kunnen springen, zag ik al snel dat dat eigenlijk niet ging omdat de boot vrij hoog was en het water al snel dieper werd. Daarom dus de dragers. Op het moment dat je een vrouw bent, nemen ze je rugzak op hun rug en dragen ze jou als een baby de boot in (uiteraard tegen een kleine vergoeding). Op het moment dat je een man bent, ga je op de schouder ;). Een hele ervaring, maar het werkt wel en is stiekem best leuk.
Nadat iedereen op de boot zit, wordt er ook nog een hele voorraad overlevingsmiddelen meegenomen zoals bier, rijst, water, benzine en alles wat men nodig acht om te kunnen leven op het eiland. Na een klein stuk te hebben gevaren, merkte een van de andere Nederlander, in dit geval onze country coördinator Frank, een gat in de boot op. Frank heeft dit bijna de gehele bootreis met zijn teen in het gat gezeten om ervoor te zorgen dat er niet teveel water de boot binnenkwam (Gelukkig werd dat er aan de andere kant weer uitgeschept..)
Halverwege kwam er een flinke wind opzetten, maar gelukkig zijn we zonder al te veel kleerscheuren aangekomen op het eiland. Aangekomen op het eiland stond er een heerlijke lunch klaar, waren de bedden opgemaakt (in tenten) en waren de hangmatten opgehangen. Ik heb mij hier uitstekend vermaakt!
In het dorpje aangekomen waren wij, 3 muzungu’s, de grote attractie van de dag. Alle kindjes verzamelde al snel om ons heen. In een spelletje spelen waren de kindjes heel goed, in ons de weg wijzen later wat minder. Gelukkig was er nog een visser actief in zijn bootje (de meeste vissers vissen hier ’s nachts) en was hij zo lief om ons terug te varen naar onze accommodatie. Heel mooi om het eiland gelijk ook vanaf de andere kant te zien.
Ik heb twee avonden kunnen genieten van een mooi kampvuur op het strand, uitkijkend over het water waar de vissersbootjes drijven onder een mooie sterrenhemel. De sterrenhemel is erg wisselend. Aan het begin van de avond zijn er duidelijk andere sterren waarneembaar dan later op de avond. Het gevolg van een draaiende wereld.
Na 2 nachten op het eiland was het op dag 3 na de lunch alweer tijd om naar huis te gaan. De terugreis was iets schommeliger dan de heenweg, maar goed te overleven. Gelukkig was het gat in de boot gemaakt :).
Het was onwijs mooi om het eiland te zien, juist omdat het weer heel anders is dan de stad Kampala of Entebbe en het safaripark. De mensen die op het eiland wonen zijn in westerse ogen arm, maar ze hebben alles wat ze nodig hebben. Daarnaast leven zij zonder de tijdsdruk die in de westerse wereld vaak zorgt voor problemen. Wie heeft het dan uiteindelijk beter bekeken?
Voor nu, lieve groetjes vanuit Kampala en bedankt voor alle lieve reacties die ik al van jullie gekregen heb na aanleiding van mijn blog!
Werken bij Katalemwa
Ondertussen is mijn tweede werkweek begonnen in Kampala op het revalidatiecentrum Katalemwa. De eerste week heb ik mij gericht op de werkplaats. De werkplaats is de plek op het project waar alle rolstoelen, ortheses, sta-tafels, loopwagens en handbikes worden gemaakt. Voor sommige zal het geen verassing zijn om te lezen dat ik hier aan de slag ben gegaan.
Ik ben ondertussen bezig met het bouwen van een rolstoel. De materialen die gebruikt worden zijn materialen die goedkoop in te kopen zijn of over/ hergebruikt worden van oude spullen. Het nadeel hiervan is, dat er veel gebruik wordt gemaakt van metaal wat in verhouding tot bijvoorbeeld aluminium erg zwaar is. Een rolstoel weegt daardoor al snel 10 kilo.
Een werkdag begint hier rond 9 uur. Ikzelf kom rond deze tijd aan en dan is iedereen nog aan het opstarten. Ik begin bij de Nursering met het verzorgen van de wonden. Het is afhankelijk van de dag hoeveel patiënten er zijn. Op vrijdag zijn er vaak meer kinderen van buitenaf waardoor het drukker is. De wonden die voorbij komen zijn wisselend. Een veel voorkomende ziekte die voorbij komt is botontsteking. De plaats van de ontsteking bevind zich vaak in het been. Om dit te laten genezen heeft het bot rust nodig, in praktijk wordt er dan een pin bevestigd aan het bot aan de buitenkant van het been die de functie tijdelijk overneemt van het bot. De pin zit met kleinere pinnen vast aan het bot, vaak met vier. Dit heeft tot gevolg dat er vier wonden zijn op het been. Vanwege het vele stof dat ontstaat door de droogte is het van belang dat dit dagelijks verzorgd wordt.
Veel andere voorkomende wonden zijn open wonden. De grootste wond die ik tot nu toe gezien heb, heeft de grote van het complete onderbeen en heeft een diepte van 1,5 inch. De vieste wonden die ik gezien heb zijn van een patiënt met een open rug waardoor hij geen gevoel meer heeft in zijn benen. Zin voeten doen een beetje denken aan klompvoetjes. Doordat de patiënt geen gevoel heeft in zijn voeten, hebben ratten aan zijn tenen hebben geknaagd. Hierdoor zijn er veel oppervlakkige, rode, vieze wonden ontstaan die bijna over zijn hele voeten zitten en dan met name de tenen. Na 4 dagen verzorging zien de voeten er gelukkig al steeds beter uit. Nu hopen dat het de goede kant op blijft gaan.
Na de Nursering vertrek ik naar de werkplaats om verder te gaan aan ‘mijn rolstoel’. De eerste week ben ik begonnen aan het frame. Het frame is ontstaan uit vier metalen buizen. Door lassen, buigen en slijpen is hier een frame uit ontstaan dat de basis is voor de rolstoel.
Er gaat veel werk in een rolstoel zitten en dan voornamelijk handwerk. Het buigen en op maat maken van het metaal gebeurd met de hand(zaag). Gaatjes maken in metaal wordt eerst met een stukje scherp metaal gedaan en een hamer waarna er vervolgens een handboor gebruikt wordt om het af te maken (Ja papa, dit is te vergelijken met een creatieve priem, gaat prima!).
Ondanks dat de hulpmiddelen beperkt zijn, is het erg leuk om hier aan het werk te zijn. Het werktempo ligt lager dan in Nederland (de lunchpauzes duren gemiddeld een uur), ik werk veel buiten in het zonnetje dus ik word ook nog bruin, krijg ik mijn dagelijkse work-out en daarnaast heb ik ook nog een zeer mooi uitzicht vanaf de werkplaats. Al met al, ik ga het hier nog wel even uithouden!
Lieve groetjes vanuit Kampala!